Βουλή - Αγορεύσεις / Παρεμβάσεις

1-3-2012. Αγόρευση κ. Π. Παυλόπουλου κατά τη συζήτηση επί των άρθρων και των τροπολογιών του σν του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Για τη δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής».
........
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ[1]: Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Πρώτα από όλα, κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να ενώσω και εγώ τη φωνή μου ως προς το ότι και εσείς και η Εθνική Αντιπροσωπεία σταθήκατε με ευαισθησία στο ζήτημα των ατόμων που έχουν τραυματισθεί από τροχαία ατυχήματα.

Εκείνο που θα ήθελα να επισημάνω είναι πως αυτό το τμήμα ρύθμισης οφείλεται στο γεγονός ότι μας ευαισθητοποίησε ένα mail το οποίο ήρθε σε όλα τα γραφεία των Βουλευτών. Και θα ήθελα να πω ότι για τέτοια θέματα οι ίδιοι οι πολίτες καλό θα είναι να χρησιμοποιούν αυτήν την οδό επικοινωνίας. Χωρίς να γίνεται κατάχρηση για ασήμαντα θέματα, είναι καλό να ενημερωνόμαστε γι’ αυτά τα ζητήματα. Γιατί αν δεν υπήρχε αυτή η ειδοποίηση, αμφιβάλλω αν κανείς από μας θα ήξερε μια τέτοια είδηση που είναι τόσο ευαίσθητη, ιδίως στη σημερινή εποχή. Ευ-χαριστούμε πολύ και αυτούς που είχαν την πρωτοβουλία να μας τη στείλουν.

Το δεύτερο εισαγωγικά που θα ήθελα να πω είναι ότι χθες στο νομοσχέδιο το οποίο ψηφίσθηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας και με εισηγητή τον κ. Λοβέρδο υπάρχει μια διάταξη που το Υπουργείο Δικαιοσύνης έπρεπε να την έχει προσέξει. Είναι η τροποποίηση του ν. 3886/2010, του νόμου που είχε φέρει ο προκάτοχός σας, ο κ. Καστανίδης, όπου τροποποιείται όλη η διαδικασία της προδικαστικής προσφυγής, ειδικά για την επιτροπή προμηθειών του Υπουργείου Υγείας. Δηλαδή ουσιαστικά καταργείται η προσωρινή δικαστική προστασία. Το λέει και η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής. Είπαμε να γίνει επιτάχυνση των διαδικασιών, αλλά με τέτοιες θυσίες σε βάρος του δικαιώματος δικαστικής προστασίας πάει πολύ. Είναι κατάφωρα αντισυνταγματική η διάταξη. Το λένε όλοι. Του το είπαμε όλοι. Δεν εννοούσε να καταλάβει.

Μέχρι να λήξει η θητεία αυτής της Βουλής και όσο υπάρχει αυτή η Κυβέρνηση, σας παρακαλώ να το δείτε ξανά, γιατί στο επόμενο νομοσχέδιο αυτό πρέπει να αλλάξει. Είναι το άρθρο 14 του χθεσινού νομοσχεδίου. Είναι απαράδεκτο. Ήδη έχει υποστεί πλήγματα το δικαίωμα δικαστικής προστασίας σε τόσο σημαντικά ζητήματα, όπως είναι τα θέματα διαφάνειας. Δεν είναι δυνατόν μία επιτροπή να αποφασίζει, να συνάπτει σύμβαση και να μην μπορεί να γίνει προσφυγή από τρίτο, γιατί δεν έχουμε εκτελεστή διοικητική πράξη ως αποσπαστή διοικητική πράξη! Τελεία η προσωρινή δικαστική προστασία! Αυτά δεν είναι δυνατόν να γίνουν!

Θα αναφερθώ τώρα στα άρθρα του νομοσχεδίου που είναι και το πιο σημαντικό. Επαναλαμβάνω -ίσως κουραστικά- αυτό που είχα πει και στην επί της αρχής συζήτηση. Όσον αφορά το άρθρο 43, τονίζω πως είναι λάθος το ότι θεσπίζεται αυτό το τεκμήριο ομολογίας, όπως θεσπίζεται, κατά την κρίση του δικαστηρίου, αν έχουμε διαδικασία η οποία εκτυλίσσεται ύστερα από την πρώτη αναβολή. Τόνισα ότι αν υιοθετηθεί πειθαρχικό και ποινικό ιδιώνυμο αδίκημα του υπαλλήλου που δεν στέλνει το φάκελο, θα είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί και δεν θα παραβιάζεται το Σύνταγμα. Γιατί αυτή η διάταξη παραβιάζει, ιδίως σε ό,τι αφορά τα διοικητικά δικαστήρια στα οποία απευθύνεται, βεβαίως, όλη την αρχή του κράτους δικαίου και την αρχή της νομιμότητας.

Παραβιάζει, επίσης και όλο το ανακριτικό σύστημα, το οποίο αυτό ακριβώς σημαίνει. Δηλαδή τη δυνατότητα να ερευνάς και όχι να συνάγεις τεκμήρια. Το τεκμήριο στις περισσότερες περιπτώσεις συνάδει προς την πολιτική δίκη και όχι με τη διοικητική δίκη, όπου εκεί ο δικαστής έρχεται και κάνει σε δεύτερο βαθμό το νομικό συλλογισμό που έχει κάνει το διοικητικό όργανο και βεβαίως κρίνει την αρχή της νομιμότητας. Τέτοια τεκμήρια, έστω και αν η νομολογία τα έχει καθιερώσει, ας αφήνονται όπως είναι καθιερωμένα στη νομολογία.

Στο άρθρο 53 και επόμενα: Επαναλαμβάνω -πάλι κουραστικά-ότι η πολυτελής διαδικασία της εφαρμογής της απόφασης Αθανασίου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που καθιερώνουν τα άρθρα 53 και επόμενα είναι αναποτελεσματική. Πρώτα-πρώτα, όπως σας είπε και η Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν καλύπτει όλες τις δίκες, παρά μόνο τις διοικητικές δίκες. Και δεν είναι μόνο η καθυστέρηση στις διοικητικές δίκες, αλλά σε όλες τις δίκες που πρέπει να ρυθμισθεί.

Όμως, επιπλέον θέλω να σας τονίσω τι είπε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Είπε ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει ένα ειδικό ένδικο βοήθημα προς αυτήν την κατεύθυνση. Δυστυχώς, η Κυβέρνηση το πήρε αυτό τοις μετρητοίς. Όμως το δικαστήριο είπε ότι δεν υπάρχει ένδικο βοήθημα με την έννοια ότι μέχρι σήμερα δεν είχαμε τρόπο δικαστικής προστασίας.

Σας λέω ότι αυτό συμβαίνει επειδή μέχρι σήμερα η νομολογία δεν ερμήνευσε -και κακώς- πλήρως το άρθρο 105 του εισαγωγικού νόμου του Αστικού Κώδικα για την αστική ευθύνη του δημοσίου. Δεν περιλαμβάνει -όπως έχει περιλάβει τα διοικητικά όργανα ή τα νομοθετικά όργανα- και τα δικαστικά όργανα. Εκείνο που απομένει, δηλαδή, από τα δικαστικά όργανα, εκτός της εισαγωγής της κακοδικίας. Έτυχε να μην το πουν.

Όλοι στη θεωρία υποστηρίζουν -και εγώ προσωπικά έχω γράψει- ότι το άρθρο 105 αρκεί. Και σας έκανα την άλλη φορά ολόκληρη αναδιατύπωση ενός και μόνο άρθρου που μπορεί να τα συμπεριλάβει όλα. Μπορούμε να πούμε νομοθετικά -και δεσμεύεται και η δικαστική εξουσία, εκτός αν θεωρήσει ότι υπάρχει θέμα αντισυνταγματικότητας- ότι όταν λέμε «παράνομη πράξη» ή «παράλειψη ή «υλική ενέργεια» του δημοσίου, συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτές τις περιπτώσεις και τα όργανα της δικαστικής εξουσίας όταν καθυστερούν, εφόσον, βεβαίως, δεν καλύπτονται από την αγωγή κακοδικίας. Ήταν τόσο απλό να το κάνουμε, αντί να εισάγουμε νέα ένδικα βοηθήματα. Αυτό θα κάλυπτε όλα τα δικαστήρια.

Από εκεί και πέρα, θα αναφερθώ στα δύο άρθρα, τα οποία θεωρώ εξαιρετικά επίμαχα. Μην το πάρετε προσωπικά, επειδή το είπαμε αυτό, σε ό,τι αφορά ιδίως την προσωρινή αργία. Πρώτα-πρώτα, θέλω να σας τονίσω ότι ειδικά στο άρθρο 90, όταν, κύριε Υπουργέ, ερχόμαστε και λέμε ότι ο δικαστής που καθυστερεί τις υποθέσεις του μπορεί να έχει περικοπή του μισθού, συγχωρέστε μου να πω ότι ευτελίζουμε τη δικαιοσύνη. Η ίδια η δικαστική εξουσία μέσα από την επιθεώρηση έχει τόσες άλλες δυνατότητες να το κάνει σε μία τέτοια εποχή όπως αυτή που ζούμε, που το να έρχεσαι να λες ότι δίνεις σε ένα δικαστικό όργανο, προϊστάμενο ενός κατωτέρου, τη δυνατότητα περικοπής μισθού ειδικά για το αν καθυστερεί -είναι και πολύ υποκειμενικό το πόσο καθυστερεί κανείς- εμένα αυτό το πράγμα με βρίσκει αντίθετο.

Θα αναφερθώ τώρα στη σπουδαιότερη παρατήρηση -δεν θα περάσω κατά πολύ το χρόνο, ελπίζω να τον σεβαστώ πλήρως-που αφορά το άρθρο 95.

Κύριε Υπουργέ, σας είπα ότι δεν έχει τίποτα το προσωπικό η παρατήρηση την οποία κάνουμε. Όπως και να γίνει, όμως, αυτός ο θεσμός που εισάγεται στο άρθρο 95 σχετικά με τη δυνατότητα να τεθεί κάποιος σε προσωρινή αργία αν έχει παραπεμφθεί για συγκεκριμένους λόγους είτε για ποινικό είτε για πειθαρχικό αδίκημα, όπως και να το κάνουμε, ξυπνά άλλες μνήμες. Είναι η μειοψηφία της υπόθεσης Ζαγοριανού! Και όταν έχει βγει αθωωτική απόφαση και σε πειθαρχικό και σε δικαστικό επίπεδο, είναι σαν να λέμε «δεν έκανε καλά η δικαιοσύνη τη δουλειά της».

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Μου επιτρέπετε μία διακοπή, κύριε Παυλόπουλε;

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, αν δεν με αφήσετε να τελειώσω το συλλογισμό μου, θα αναγκαστώ να επανέλθω.

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Μόνο μία παρατήρηση έχω να κάνω. Αυτή η πρόταση, όπως είναι, έχει έρθει από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή που συμμετείχαν ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί.

Δεν ήταν μία πρόταση που έφερα εγώ. Την υιοθέτησα. Αλλά αν έχετε τόσο μεγάλη επιμονή, θα είμαι εκείνος που θα σεβαστώ όλους εσάς. Σε κάθε περίπτωση όμως μη δραματοποιούμε τα γεγονότα.

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Για το 96 λέτε τώρα.

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Ναι για το 96. Είπα 95, έκανα λάθος.

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Λάθος δικό μου ως προς την αρίθμηση. Με συγχωρείτε.

ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ (Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων): Ειλικρινά αδικείτε τον Υπουργό όταν λέτε ότι βρήκα μία υπόθεση Ζαγοριανού και με βάση αυτή νομοθέτησα. Δεν είναι αλήθεια. Το είπα μία, το είπα δύο. Τι άλλο να πω;

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Υπουργέ, έσπευσα πριν κάνω την παρατήρησή μου, να πω κάτι το αυτονόητο. Δεν έχει τίποτε το προσωπικό και δεν σας το αποδίδω. Το είπα από την αρχή. Όπως και να γίνει όμως, οι νόμοι λειτουργούν αντικειμενικά. Ιστορικά όταν κάνουμε την ερμηνεία επανερχόμαστε εκεί.

Όμως εγώ δεν θα σταθώ σ’ αυτό. Θα πω γιατί είναι λάθος, κύριε Υπουργέ. Πέρα από την ιστορική μνήμη, ξέρετε γιατί είναι λάθος; Γιατί και οι δύο προϋποθέσεις που βάζει η νομοπαρασκευαστική επιτροπή, δηλαδή το συμφέρον της υπηρεσίας και το κύρος του δικαστικού λειτουργήματος -για να χρησιμοποιήσουμε τους όρους του Κάρλ Ίνγκλις σε επίπεδο νομικής επιστήμης- δεν είναι καν νομικοί αξιολογικοί όροι. Είναι υποκειμενικοί αξιολογικοί όροι. Δεν επιδέχονται νομικής εκτίμησης. Πάρτε τη νομολογία και δείτε το. Δηλαδή στην ουσία, είναι στη διακριτική ευχέρεια του οποιουδήποτε. Αν είχα μία νομική έννοια, η οποία είναι προδιαγεγραμμένη, άντε να πω ότι γίνεται νομική ερμηνεία η οποία υπόκειται και σε έλεγχο. Όταν όμως έχω μία υποκειμενική κρίση, μία αόριστη αξιολογική -όχι αόριστη νομική, το τονίζω μία αόριστη αξιολογική έννοια-εισάγουμε την αυθαιρεσία σε τόσο λεπτές διαδικασίες, σε μία εποχή που και η δικαιοσύνη βάλλεται.

Επιτέλους εμείς οι ίδιοι και η ίδια η δικαιοσύνη και η πολιτεία οφείλουμε να σεβαστούμε τους θεσμούς. Εγώ δεν είπα να κάνουμε εξαιρέσεις και να αφήσουμε τους επίορκους στο απυρόβλητο. Αλλά ας μην υιοθετούμε θεσμούς οι οποίοι, το τονίζω, μπορεί να οδηγήσουν σε ακρότητες και αυθαιρεσίες σε ένα τέτοιο κλίμα, μέσα στο οποίο ζούμε σήμερα. Γι’ αυτό σας είπα ότι δεν έχει τίποτα το προσωπικό. Το σπουδαιότερα επιχείρημά μου είναι το καθαρά νομικό επιχείρημα, το οποίο είπα τώρα και το οποίο μου δημιουργεί πολλούς προβληματισμούς, γιατί είναι ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης αυτή η αποτίμηση των προϋποθέσεων.

Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
…………….

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε τον κ. Προκόπη Παυλόπουλο, Βουλευτή Α’ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας.
…..

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Κυρία Πρόεδρε, να προσθέσω κάτι;

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Παρακαλώ.

ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Θέλω να πω ότι φυσικά την τροπολογία την έχω υπογράψει κι εγώ. Υποστηρίζω την τροπολογία την οποία έχουμε υποβάλει σχετικά με το ζήτημα του απορρήτου ή της προστασίας προσωπικών δεδομένων σε υποθέσεις ανεξάρτητων αρχών, διοικητικών αρχών που ερευνούν ζητήματα τα οποία σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα των πολιτικών. Απλώς και μόνο επειδή την έχω συνυπογράψει, ήθελα να το τονίσω.

Ευχαριστώ πολύ και με συγχωρείτε, κυρία Πρόεδρε.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Ροδούλα Ζήση): Ευχαριστούμε, κύριε Παυλόπουλε.
……………….

[1] Σελ. 6531, http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/a08fc2dd-61a9-4a83-b09a-09f4c564609d/es20120301.pdf