ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α΄ΑΘΗΝΩΝ – Ν.Δ.

 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 Αθήνα,  17/06/2010

ΣΗΜΕΙΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ

ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ,

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ - FRONTEX

                                                                                         (17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2010, ώρα 16:00)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Οι Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ως το 2004, στον τομέα της μετανάστευσης:

• Είχαν ανεπαρκή μεταναστευτική πολιτική.
• Είχαν υποτονική διεθνή και ευρωπαϊκή παρουσία.
• Ούτε καν έθεσαν επιτακτικά, στα ευρωπαϊκά και διεθνή fora,  το ζήτημα εφαρμογής της Συμφωνίας Παπανδρέου –Τζεμ ως προς την υποχρέωση της Τουρκίας για επανεισδοχή μη νόμιμων μεταναστών και την καταδίκη των Τούρκων δουλεμπόρων.
• Μετά το 2004 η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας πρωταγωνίστησε στη διαμόρφωση κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής και στην αναβάθμιση του FRONTEX, καθιερώνοντας και τη διαρκή παρουσία του στα ελληνικά θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία.

I.     Πώς φτάσαμε στο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο     

Συνάντηση του κ. Π. Παυλόπουλου με τον Υπουργό Εσωτερικών Γαλλίας κ. Sarkozy στην Αθήνα, 21 Ιουλίου 2006, όπου διατυπώθηκε για πρώτη φορά η ιδέα για μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου. Ειδικότερα, ο τότε Υπουργός Εσωτερικών Γαλλίας κ. Sarkozy είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Συμφωνήσαμε να συντονίσουμε τους κανόνες της μεταναστευτικής μας πολιτικής. Την ερχόμενη εβδομάδα θα απευθύνω επιστολή στον Έλληνα Υπουργό Εσωτερικών, η οποία θα περιέχει πρόταση συμφωνίας για συνεργασία πάνω σε αυτό το ζήτημα. Διαπιστώσαμε την απόλυτη συμφωνία μας προς αυτήν την κατεύθυνση συνεργασίας.»

Το ίδιο, άλλωστε, παραδέχεται και ο τότε Υπουργός Μετανάστευσης της Γαλλίας κ. Βrice Hortefeux, ο οποίος κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις 12 Φεβρουαρίου 2008, μετά από πρόσκληση του Υπουργού Εσωτερικών κ. Παυλόπουλου, δήλωσε χαρακτηριστικά: « Η προετοιμασία της Γαλλικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξε έναυσμα για τη Γαλλία, να κάνει μια προετοιμασία, ώστε να μπορέσει  να έχει μια κοινή πολιτική η Ευρωπαϊκή Ένωση στο θέμα της μετανάστευσης. Την πρόταση αυτή θέλουμε να συζητήσουμε, θέλουμε να είναι ανοιχτή, θέλουμε να επιδέχεται τροποποιήσεις και για το σκοπό αυτό θέλησα να επιδώσω στην Ελλάδα ένα Ευρωπαϊκό Σύμφωνο το οποίο στηρίζεται σε ορισμένες αρχές. Η πρώτη από τις αρχές είναι η ενίσχυση της Frontex. Πρόκειται για ένα θέμα που συζητήθηκε μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας, από τον Πρόεδρο Sarkozy, πριν από δύο χρόνια…Χαίρομαι λοιπόν ιδιαίτερα που η Γαλλία επέλεξε την Ελλάδα- η Ελλάδα είναι μια από τις πέντε πρώτες χώρες – η οποία δέχεται αυτές τις προτάσεις..»

II.     Τι περιέχει το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο

Το αρχικό κείμενο παρουσιάσθηκε από τον Γάλλο Υπουργό Μετανάστευσης, Ενσωμάτωσης, Εθνικής Ταυτότητας και Αναπτυξιακής Συνεργασίας, κ. Hortefeux, σε κατ’ ιδίαν διμερείς επισκέψεις του στα κράτη-μέλη (Ιανουάριος – Μάρτιος 2008). Υπήρξε μάλιστα αντικείμενο ευρείας συζήτησης και επεξεργασίας σε σειρά συναντήσεων της άτυπης Ομάδας «Φίλων της Προεδρίας», η οποία συστήθηκε για το λόγο αυτόν, ενώ, σε πολιτικό επίπεδο, συζητήθηκε στο Άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις Κάννες (7-8.7.2008), αλλά και στην Υπουργική Διάσκεψη για το Άσυλο στο Παρίσι (8-9.9.2008). Περαιτέρω, το κείμενο εξετάσθηκε στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Μόνιμων Αντιπροσώπων (Coreper ΙΙ), στις 11, 17 και 24 Σεπτεμβρίου 2008, όπου επετεύχθησαν οι βασικές ισορροπίες μέσα από εκτεταμένη διαπραγμάτευση.

Σε ό,τι αφορά τη δομή του, το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο περιλαμβάνει το προοίμιο (βασικές αρχές μεταναστευτικής πολιτικής της Ένωσης), πέντε επιμέρους κεφάλαια (Α. Οργάνωση της νόμιμης μετανάστευσης και ενθάρρυνση της ενσωμάτωσης, Β. Καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, ιδίως με την εξασφάλιση της επιστροφής των αλλοδαπών που βρίσκονται σε παράνομη κατάσταση, στη χώρα καταγωγής ή στη χώρα διέλευσης, Γ. Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των συνοριακών ελέγχων, Δ. Συγκρότηση της Ευρώπης ως χώρας ασύλου, Ε. Δημιουργία μιας συνεκτικής εταιρικής σχέσης με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης που θα ευνοεί τις συνέργιες μεταξύ μετανάστευσης και ανάπτυξης) και επίλογο, όπου εξειδικεύονται οι υποχρεώσεις των θεσμικών οργάνων και των κρατών-μελών της Ε.Ε., σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του Συμφώνου.

III.     Έχει πλέον γίνει κατανοητό ότι η μεταναστευτική πολιτική ενός κράτους-μέλους παράγει συνέπειες και στο εσωτερικό των άλλων κρατών μελών. Όπως διαμορφώθηκε, το κείμενο του σχεδίου Συμφώνου ανταποκρίνεται πλήρως στις ελληνικές θέσεις και προτάσεις. Και πρέπει να επισημανθεί ότι είμαστε ικανοποιημένοι που, σχεδόν, το σύνολο των προτάσεών μας έχει ενσωματωθεί. Το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, με το οποίο η Ε.Ε. κάνει ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την ολοκλήρωσή της, περιλαμβάνει 5 βασικές δεσμεύσεις για τα κράτη μέλη:

Α. Οργάνωση και ενθάρρυνση της νόμιμης μετανάστευσης, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες και τις δυνατότητες της χώρας υποδοχής και ουσιαστική προώθηση της κοινωνικής ομαλής ένταξης των μεταναστών. Έχει μάλιστα προβλεφθεί, στο Κεφάλαιο ΙΙ α, ότι οι αποφάσεις νομιμοποίησης λαμβάνονται κατά περίπτωση, για ανθρωπιστικούς ή οικονομικούς λόγους, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, ενώ γενικευμένες νομιμοποιήσεις δεν γίνονται.

Β. Αντιμετώπιση του φαινομένου της παράνομης μετανάστευσης, με παράλληλη, όμως, διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού συστήματος προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αυτό αποδεικνύει, άλλωστε, και η ενίσχυση της συνεργασίας με την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε.

Γ. Θωράκιση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., μέσω εντατικότερων και ουσιαστικότερων ελέγχων, ιδίως στο πλαίσιο του Frontex . Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις μεσογειακές χώρες, όπως η Ελλάδα, δεδομένων των αυξημένων μεταναστευτικών πιέσεων που δέχονται λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην Αφρική αλλά και τη Μέση Ανατολή. Πριν απ’ όλα, όμως, είναι η πρώτη φορά που ένα κείμενο της Ε.Ε. αναγνωρίζει ευθέως – και αυτό έγινε με πρωτοβουλία του τότε Υπουργού Εσωτερικών- ότι τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. είναι τα σύνορα που καθορίζονται κυριάρχως από κάθε κράτος μέλος. Άρα, για την Ε.Ε. τουλάχιστον, δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, πράγμα το οποίο επανόρθωσε στο ακέραιο τα ολισθήματα των Κυβερνήσεων Σημίτη στην Μαδρίτη και το Ελσίνκι. Τούτο σημαίνει, επιπλέον, ενίσχυση του Frontex , τόσο ως προς τον προϋπολογισμό όσο και ως προς την υλικοτεχνική του υποδομή. Αυτό, άλλωστε, θα διευκολύνει τη σταδιακή μετεξέλιξή του με πορεία ανάλογη εκείνης της Europol.

Δ. Στο σημείο αυτό περιλαμβάνεται στο Σύμφωνο το εξής σημαντικό: Γίνεται ρητή μνεία στο ότι πρέπει να διατεθούν όλα τα αναγκαία μέσα στον Frontex , προκειμένου να μπορέσει να εκπληρώσει την αποστολή του για έλεγχο «των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.» και όχι απλώς των συνόρων των κρατών-μελών. Με τον τρόπο αυτόν θωρακίζονται ακόμη περισσότερο τα εξωτερικά σύνορα της Χώρας μας, στο μέτρο που γεννάται, βεβαίως για θέματα μετανάστευσης, δέσμευση προστασίας και ελέγχου τους, ως μέρους των ευρωπαϊκών συνόρων, και με ευρωπαϊκά πλέον μέσα. Έτσι, τέθηκαν οι βάσεις για τη δημιουργία «Ευρωπαϊκού Δικτύου Περιπολιών» και «Ευρωπαϊκής Δύναμης Ακτοφυλακής», κατ’ εφαρμογή της σχετικής πρότασης του τότε Πρωθυπουργού κ. Κ. Καραμανλή.

Ε. Αλλά και, περαιτέρω, όπως είναι γνωστό, είχαμε υποβάλει πρόταση, με γνώμονα την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ελέγχων των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. για τη δημιουργία, υπό τον συντονισμό του Frontex, περιφερειακών βραχιόνων/κέντρων σχετικά με τη διαχείριση των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων της Ε.Ε. Ο τότε Υπουργός Εσωτερικών κ. Παυλόπουλος έκανε την πρόταση, ώστε ένα από αυτά, και συγκεκριμένα το Κέντρο για τα θαλάσσια σύνορα, να λειτουργήσει στον Πειραιά, όπου υπάρχει η αναγκαία υποδομή (οι σύγχρονες εγκαταστάσεις του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Συνόρων). Η προσπάθεια αυτή ευοδώθηκε πριν λίγο καιρό.

IV.     Πρωτοβουλίες του τότε Πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή

Επιστολή προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jose Manuel Barroso, στις 14 Οκτωβρίου 2008, όπου, αναφερόμενος στις διαστάσεις του προβλήματος της παράνομης μετανάστευσης στην Ευρώπη προτείνει την άμεση δράση προς τρεις κατευθύνσεις : α) Την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Γραφείου Εφαρμογής με επίκεντρο το θέμα του Ασύλου β) Την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ με πιο εντατικούς ελέγχους από τον FRONTEX ειδικά στην Ελλάδα λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφικής της θέσης. Αυτό συνεπάγεται την ενίσχυση του FRONTEX τόσο με οικονομικά μέσα όσο και με υλικοτεχνική υποδομή σε αντιστοιχία με τη δομή του οργανισμού EUROPOL. Στο σημείο αυτό αναφέρεται ότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο του αποτελεσματικού ελέγχου των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, υποστηρίζει τη δημιουργία εξειδικευμένων περιφερειακών κέντρων υπό τον συντονισμό του FRONTEX και προτείνεται η φιλοξενία ενός τέτοιου κέντρου στην Ελλάδα ειδικά για τα σύνορα της Μεσογείου γ) Ενόψει της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης η προσοχή εφίσταται στην ενίσχυση, την αναδόμηση και την ανάπτυξη των χωρών προέλευσης των μεταναστών και τονίζεται η συνεργασία με τις τρίτες χώρες ειδικά τις γειτονικές.

V.     Αναβάθμιση ρόλου FRONTEX και εγκατάσταση βραχίονα στον Πειραιά

12-03-2008: Από το δελτίο τύπου του Υπουργείου Εσωτερικών : «Δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών Καθηγητή κ. Προκόπη Παυλόπουλου αμέσως μετά τη λήξη της Υπουργικής Συνόδου για τις προκλήσεις στη Διαχείριση των Εξωτερικών Συνόρων της Ε.Ε. στη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας :… Θέσαμε το ζήτημα της ανάγκης δημιουργίας Περιφερειακών Εξειδικευμένων Κέντρων Διαχείρισης των Συνόρων και ιδιαίτερα των θαλάσσιων συνόρων. Και προτείναμε την δημιουργία ενός τέτοιου Κέντρου στον Πειραιά. Ήδη, εκεί, λειτουργεί το Κέντρο Θαλασσίων Συνόρων. Προτείναμε, σιγά σιγά, να δημιουργηθεί Ευρωπαϊκό Κέντρο Θαλασσίων Συνόρων και έχουμε τη δυνατότητα να αναλάβουμε αυτή την αποστολή για την Ε.Ε.»

Στις 12-12-2008 : Yπογραφή μεταξύ του Υπουργού Εσωτερικών, του Υπουργού Ναυτιλίας κ. Παπαληγούρα και του κυρίου LAITINEN, της Δήλωσης Πρόθεσης Διάθεσης Εξοπλισμού στο CRATE , που είναι το κεντρικό Μητρώο του Τεχνικού Εξοπλισμού για τον έλεγχο και την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων, τo οποίo διαθέτει ο FRONTEX για την φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων. Από το δελτίο τύπου του Υπουργείου Εσωτερικών :« Και θέλω να τονίσω ότι στο πλαίσιο αυτής της εξέλιξης εμείς είμαστε έτοιμοι όταν υπάρξει η ανάγκη για περιφερειακούς βραχίονες του FRONTEX να έχουμε ένα περιφερειακό βραχίονα, ο οποίος δεν αποδυναμώνει καθόλου τον Frontex , ίσα-ίσα τον ενισχύει, και μπορούμε να τον εγκαταστήσουμε εδώ στην Ελλάδα - προσφέρεται η Ελλάδα - στο Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιων Συνόρων στον Πειραιά, το οποίο έχει και τον κατάλληλο εξοπλισμό και τις κατάλληλες δυνατότητες. Αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τον κ. LAITINEN  και τον FRONTEX . Aπλώς η Ελλάδα είναι στη διάθεση του FRONTEX να συμβάλλει ενεργά στη μεγάλη προσπάθεια την οποία καταβάλλει».¨

VI.     Εγκατάσταση FRONTEX στην Ελλάδα σε μόνιμη βάση κατ’ εφαρμογή της παραγράφου 3 του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.

Επίσκεψη Ευρωπαίου Επιτρόπου αρμόδιου για θέματα Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας κ. Barrot στην Αθήνα, 26-28 Ιουνίου 2010. Αυστηρές δηλώσεις εναντίον της Τουρκίας για παράβαση των διεθνών της υποχρεώσεων και επίσκεψη στη Σάμο στα σκάφη του FRONTEX.

VII.     Ποια η σχέση της πρόσφατης συμφωνίας επανεισδοχής κατά την επίσκεψη Ερντογάν με την από 17-07-2001 συμφωνία επανεισδοχής που υπεγράφη μεταξύ των κ.κ. Παπανδρέου - Τζεμ;

Στα συμπεράσματα της συνόδου Κορυφής 18-19 Ιουνίου 2009, μετά από παρέμβαση της Ελλάδας, γίνεται ρητή αναφορά στην Τουρκία και την ανάγκη σύναψης συμφωνίας επανεισδοχής με την ΕΕ και την τήρηση των ήδη υπαρχουσών συμφωνιών επανεισδοχής. (σημείο 38 συμπερασμάτων : Η αποτελεσματικότητα των συμφωνιών επανεισδοχής της ΕΕ πρέπει να ενισχυθεί, ως μέρος της συνολικής εξωτερικής πολιτικής της. Η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες επανεισδοχής ΕΚ με τις κύριες χώρες καταγωγής και διέλευσης, όπως η Λιβύη και η Τουρκία, αποτελεί προτεραιότητα. Μέχρι τότε, θα πρέπει να εξακολουθούν να εφαρμόζονται δεόντως οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες.)

Κατόπιν τούτου, τίθεται το ζήτημα της παροχής εξηγήσεων από την Κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου ως προς το γιατί κατά την πρόσφατη επίσκεψη Ερτογάν στην Αθήνα υπεγράφη νέα συμφωνία για την επανεισδοχή των μη νόμιμων μεταναστών και ποια η σχέση του περιεχομένου της με την προηγούμενη συμφωνία Παπανδρέου – Τζεμ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Από τ’ ανωτέρω προκύπτει ότι:

• Μετά το 2004, και λόγω των πρωτοβουλιών της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, η Ελλάδα πρωταγωνίστησε στη διαμόρφωση της κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.
• Τούτο ισχύει ιδίως για τη διαμόρφωση του κειμένου αλλά και για την έναρξη εφαρμογής του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
• Με πρωτοβουλία της τότε Κυβέρνησης μπήκε στο Σύμφωνο αυτό, και ειδικότερα στην παρ. ΙΙΙ, η ρήτρα για τη θωράκιση των ελληνικών συνόρων, ως συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Το ίδιο ισχύει και για την αναβάθμιση του FRONTEX και, κυρίως, για την παρουσία του στα θαλάσσια σύνορά μας με την Τουρκία καθώς και για την εγκατάσταση του νότιου βραχίονά του στον Πειραιά.