Η ΜΟΙΡΑ ΤΗΣ ΠΟΜΠΗΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
«Βίοι παράλληλοι» ή σωτήριο «παράδειγμα προς αποφυγήν»;
Στο περιοδικό «ΕΠΙΚΑΙΡΑ».
Το Α΄μέρος την Πέμπτη 9/5/2013 και το Β΄μέρος την Πέμπτη 16/5/2013
Κι όμως, όπως τεκμηριώνουν τα ιστορικά δεδομένα, το 79 μ.Χ. ο Βεζούβιος, με υποχθόνιους βρυχηθμούς και αλλεπάλληλες προσεισμικές δονήσεις, είχε εγκαίρως προειδοποιήσει τους κατοίκους στην Πομπηία, το Ηράκλειο και τις Σταβίες για την επικείμενη καταστροφική έκρηξή του. Δυστυχώς δεν τον πήραν στα σοβαρά, μ’ αποτέλεσμα την τραγωδία που αποτυπώνεται ως τις μέρες μας σ’ εμβληματικά ερείπια. Ιδίως δε στην επιθανάτια αγωνία, την οποία αναδίδουν τα κρανία των θυμάτων που έφερε στο φως η αρχαιολογική αναζήτηση. Δεν θα ήταν, άραγε, εξαιρετικά χρήσιμος και διδακτικός για το μέλλον της ίδιας της παγκόσμιας οικονομίας ένας παραλληλισμός της «βιβλικής οργής» του Βεζούβιου με την ήδη διαγραφόμενη ευκρινώς στον ιστορικό ορίζοντα έκρηξη του όλου καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος; Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Η χρηματοπιστωτική «φούσκα» που, ελέω και της πρωτόγνωρης παγκοσμιοποίησης, εδώ και δεκαετίες διογκώνεται εντυπωσιακά κινδυνεύει να «σκάσει» -ορισμένα «τραπεζικά αποστήματά» της, υπερμεγέθη μάλιστα, «σκάνε» διαδοχικώς- προκαλώντας ένα χαοτικό οικονομικό big-bang. Και το κρίσιμο ερώτημα έγκειται, νομίζω, στο εξής: Μήπως αυτό τούτο το «DNA» του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος το οδηγεί, αναπροτρέπτως, στην καταστροφή του, όπως υποστηρίζουν εδώ και αιώνες οι «αντίπαλοί» του, και πρωτίστως οι επίγονοι της μαρξιστικής ιδεολογίας; ‘Η, αντιθέτως, είναι η συγκλονιστική αλλοίωση των εγγενών χαρακτηριστικών του εξαιτίας του, νεοφιλελεύθερων ορέξεων, «αγοραίου χρηματοπιστωτικού βιασμού του» που προοιωνίζεται σήμερα τον επιθανάτιο ρόγχο του; Θεωρώ σαφώς πιθανότερη –δεν θα εξέφραζα καν επιφυλάξεις, αν μπορούσα να υπερνικήσω τις αναστολές της, μοιραίας, ιδεολογικής υποκειμενικότητας- τη δεύτερη εκδοχή, με βάση την ακόλουθη σειρά συλλογισμών:
I. Το «αέτωμα» του γνήσιου -ως σύμφυτου με τις καταβολές του από την εποχή της διδασκαλίας του Adam Smith- οικονομικού καπιταλιστικού συστήματος, ήτοι του συστήματος εκείνου το οποίο, ως «εργαστήριο» δημιουργίας του «πλούτου των εθνών» βασίζεται στον ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό με κοινωνικό πρόσωπο, στηρίζεται σε δύο «κίονες». Ο πρώτος αντιστοιχεί στο κοινωνικό κράτος δικαίου. Και ο δεύτερος στον τραπεζικό τομέα. Ο οποίος οφείλει να υπηρετεί την ομαλή εξέλιξη του χρήματος, ως αρχετυπικής αποκρυστάλλωσης της σχέσης μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη. Άρα ως μόνου μέσου οικονομικής συναλλαγής που μπορεί να διασφαλίσει τη δημιουργική συνύπαρξη των μελών οιουδήποτε κοινωνικού συνόλου.